МУИС-ийн Эдийн засаг 94-т

Тилбургээс гаргадаг эдийн засгийн салбараарх их сургуулиудын чансааны жагсаалт тун сонирхолтой ажээ. МУИС Ази тивдээ топ 94, дэлхийд  675-д жагсчээ (дэлхийд нийтдээ 26 мянга гаруй, Азид 12 мянга гаруй, АНУ-д 2600 гаруй дээд боловсролын байгууллага бий гэсэн тооцоо байдаг). 

Зураг 1. Их сургуулийн чансаа, нэр, оноо 

Хуучин социалист байсан 30 орчим улсаас зөвхөн Чех, Унгар, Польшийн тус бүр 2, ОХУ-ын 4 их сургууль л МУИС-аас өндөр үзүүлэлт авсан байна.   

Тилбургийн жагсаалт нь эдийн засгийн шинжлэх ухааны тэргүүлэх 35 сэтгүүлд тухайн сургуулиас нийтлүүлсэн өгүүллийн тоо-оноон дээр тулгуурладаг. Энэ нь судалгааны чанарыг илтгэх бөгөөд ил тод, ойлгомжтой байдлаараа бусад чансааны жагсаалтаас онцлогтой юм.

МУИС энэ удаагийн жагсаалтад 3 оноотой байгаа бөгөөд эдгээр нь Хавсралт дахь чансааны жагсаалтын 6 болон 28-д (2008 оноор) эрэмбэлэгдсэн сэтгүүлүүдэд Канадын Конкордын их сургуулийн профессор Др. Лхагвасүрэнгийн МУИС-ийн Эдийн засгийн тэнхимд багшилж байх хугацаандаа нийтлүүлсэн ажил, мөн жагсаалтын 7-д эрэмбэлэгдсэн сэтгүүлд нийтлүүлсэн МУИС-ийн Эдийн засгийн тэнхимийн профессор Др. Эрдэнэбатын ажилтай холбоотой болно.

Эдийн засгийн салбартай холбоотой бусад салбарын хувьд Далласын их сургуулиас гаргадаг бизнес сургуулиудын, Аризонагийн их сургуулиас гаргадаг санхүүгийн салбарын чансааны жагсаалтыг ашиглан магистр, докторын түвшинд хаана суралцвал зохистой вэ гэдгийг тодорхойлох нь элбэг.

Ер нь зөвхөн эдийн засаг, бизнес, санхүү биш, нийт салбаруудыг хамардаг 4 үндсэн чансааны жагсаалт бий. Их Британы Times Higher Education (THE) сэтгүүлээс гаргадаг жагсаалт нь сургалт (олон улс дахь нэр хүнд, багш-оюутны тооны харьцаа гэх мэт), судалгаа (олон улс дахь нэр хүнд болон нэг судлаачид ногдох судалгааны орлого), ишлэлийн тоо, үйл ажиллагааны орлого, хэр олон улсжсан байдал (гадаад оюутан, багш нарын хувь гэх мэт) зэрэг үзүүлэлтүүд дээр суурилдаг. 

АНУ-ын Мэдээ агентлагаас гаргадаг жагсаалт нь олон улс болон бүс нутагтаа судалгаагаараа хэр нэр хүндтэй, шинжлэх ухааны тэргүүлэх болон топ сэтгүүлүүдэд нийтлүүлсэн нийт өгүүллийн тоо гэх мэт үзүүлэлтэд тулгуурладаг. 

Их Британы Quacquarelli Symonds боловсролын компаниас гаргадаг QS World University Ranking нь THE-тэй төстэй бөгөөд (2004 оноос өмнө хамтарч гаргадаг байсан) дөрвөн үндсэн үйл ажиллагааны үзүүлэлт дээр тулгуурладаг. Эдгээр нь академик нэр хүнд, ажил олгогчийн нэр хүнд, нэг багшид ногдох ишлэлийн тоо, H-индекс болно. 

Харин Шанхайн жагсаалт нь ишлэлийн тоо өндөртэй судлаачдын тоо, Нобелийн шагналын тоо, Nature, Science гэх мэт нөлөө бүхий сэтгүүлүүдэд нийтлүүлсэн өгүүллийн тоо зэрэг үзүүлэлтэд тулгуурлаж байна.

Эдгээр ерөнхий жагсаалтад түгээмэл ашиглагдаж байгаа нэр хүнд гэдэг үзүүлэлт нь тухайн салбарын олон улсын эрдэмтдээс авсан санал асуулгад тулгуурладаг (Зураг 2). Судлаачид нь өндөр хөгжилтэй улсуудын их сургууль, мэргэжлийн байгууллага, тэргүүлэх эрдэм шинжилгээний хурлуудад очиж, тэднээр сургуулиа хүлээн зөвшөөрүүлэх тусам нэр хүнд нь өсдөг. 

Зураг 2. Дэлхийн 100 гаруй улсын эрдэмтэд рүү явуулдаг санал асуулга

2015 онд УИХ-ын 12-р тогтоолоор батлагдсан “Төрөөс боловсролын талаар баримтлах бодлого”-д Монголын дөрвөөс доошгүй их сургуулийг Азийн топ 100 сургуулийн эгнээнд хүргэнэ гэсэн байдаг бол МУИС ийм амжилтанд 2024 он гэхэд хүрэхээр стратегийн төлөвлөгөөндөө тусгасан байдаг. Яг аль жагсаалтыг баримтлахыг тодорхой заагаагүй ч THE, QS хоёр дурдагджээ. 

Мэдээж дээрх ерөнхий жагсаалтуудад оролцох эсэх шийдвэрийг улсын сургуулиудын хувьд Боловсролын яам, хувийн сургуулиудын хувьд эзэд нь мэднэ. Нэгэнт ямар ч жагсаалтын хувьд судалгааны чанар хамгийн өндөр ач холбогдолтой тул хэрэв МУИС жишээ нь эдгээрт оролцлоо гэхэд хэд орчимд жагсахыг урьдчилаад үнэлж болно. 

QS нийт 36 дэд салбараар жагсаалт гаргадаг бөгөөд тэдний нэг нь "Эдийн засаг & Эконометрик"-ийн салбар юм. Тилбургийн жагсаалтад МУИС-аас доогуур, Азид 158-д, дэлхийд 912-т ничиж байгаа Индонезийн их сургууль, Ксиан Жиатонг хоёр QS-ийн Эдийн засаг & эконометрикээрх жагсаалтад Азийн топ 75 болж мөн ничиж байна. Энэ хоёр сургууль ерөнхий чансаагаараа Азийн No 54, No 55-т, харин дэлхийн No 277, 344-т жагсчээ. Тэгэхээр судалгааны чанарын хувьд МУИС ерөнхий жагсаалтаар ч гэсэн Азидаа эхний 100-д орох боломжтой харагдаж байна.


Хавсралт.
Тилбургийн жагсаалт суурилж байгаа эдийн засгийн шинжлэх ухааны тэргүүлэх 35 сэтгүүл нь Kalaitzidakis, P., T. Mamuneas, and T. Stengos (2003), "Rankings of academic journals and institutions in economics", Journal of the European Economic Association 1, 1346-1366, болон Kalaitzidakis et al. (2011), "An updated ranking of academic journals in economics", Canadian Journal of Economics 44, 1525-1538. гэсэн 2 судалгаанаас гарч ирсэн. Эдгээр судалгаанд шилдэг 200 гаруй сэтгүүлийг авч үздэг бөгөөд 2003-2008 оны тус бүрийн чансаа болон жилүүдийн дундаж чансааг доорх байдлаар эрэмбэлсэн байдаг. Ер нь тогтмол үйл ажиллагаа явуулдаг, өөрийн гэсэн веб хуудастай 2200 гаруй эдийн засгийн мэргэжлийн сэтгүүл бий.

Сэтгүүл. нэр товч.	2008	2007	2006	2005	2004	2003	*
*Геометр дундаж.
AM ECON REV	1	1	1	1	1	2	1
Q J ECON	2	2	2	2	2	1	2
J POLIT ECON	4	3	4	3	3	3	3
ECONOMETRICA	3	4	3	4	4	4	4
REV ECON STUD	5	5	5	5	7	8	6
J MONETARY ECON	6	8	8	7	5	5	6
REV ECON STAT	7	6	10	8	9	9	8
J ECON PERSPECT	11	9	7	12	6	7	8
J ECON THEORY	8	12	6	6	12	16	9
ECON J	10	7	9	10	11	14	10
J ECON LIT	13	10	11	9	14	12	11
J ECONOMETRICS	14	11	18	18	10	6	12
EUR ECON REV	16	16	12	13	8	11	12
J PUBLIC ECON	9	14	13	11	16	18	13
J INT ECON	12	13	17	16	13	13	14
J FINANC ECON	15	15	15	14	19	10	14
INT ECON REV	18	17	14	15	17	20	17
RAND J ECON	17	18	16	20	18	19	18
J EUR ECON ASSOC	19	22					20
GAME ECON BEHAV	20	24	19	17	20	24	21
J DEV ECON	23	19	23	24	15	25	21
ECON LETT	22	23	21	19	24	23	22
NBER MACROECON ANNA				23	21	22	22
J MONEY CREDIT BANK	21	28	29	21	28	15	23
J LABOR ECON	25	20	20	28	22	28	24
J BUS ECON STAT	30	32	26	22	25	21	26
J HUM RESOUR	27	27	24	32	23	31	27
BROOKINGS PAP ECO AC	33	35	25	31	27	17	27
REV ECON DYNAM	24	21	22	25	35	45	28
J ECON GROWTH	26	30	34	27	29	34	30
J ECON BEHAV ORGAN	29	25	33	26	33	40	31
J ECON DYN CONTROL	28	34	31	29	39	27	31
ECON THEOR	36	33	27	30	37	30	32
J APPL ECONOM	32	26	38	34	36	29	32
ECONOMET THEOR	43	38	40	35	34	26	36
J URBAN ECON	34	31	30	36	42	48	36
WORLD BANK ECON REV	35	40	57	38	26	49	40
J IND ECON	49	29	28	50	46	43	40
CAN J ECON	40	45	41	54	31	37	41
J LAW ECON ORGAN	48	36	47	33	51	39	42
J LAW ECON	46	37	43	41	44	42	42
J HEALTH ECON	31	47	36	39	40	70	42
INT J IND ORGAN	44	41	32	46	49	47	43
ECON INQ	41	43	42	40	41	51	43
J BANK FINANC	56	42	52	43	38	33	43
J ECON HIST	38	46	49	42	61	41	46
J ECON MANAGE STRAT	54	39	35	45	47	60	46
SCAND J ECON	37	49	39	44	57	55	46
NATL TAX J	57	61	46	37	52	36	47
OXFORD ECON PAP	39	50	45	65	53	50	50
WORLD DEV	47	58	56	56	30	62	50
PUBLIC CHOICE	45	44	58	59	45	53	50
J ENVIRON ECON MANAG	59	52	51	47	43	54	51
J FINANC QUANT ANAL	63	53	59	48	56	44	53
ECON POLICY	42	51	54	67	58	52	53
J RISK UNCERTAINTY	51	59	48	53	59	68	56
IMF STAFF PAPERS	65	63	64	61	50	46	58
ECONOMICA	60	60	53	55	54	66	58
EXP ECON	58	48	70				58
OXFORD B ECON STAT	52	55	63	70	55	56	58
MACROECON DYN	66	71	66	52	70	35	58
LABOUR ECON	50	54	61	64	62	79	61
AM J AGR ECON	78	62	80	63	32	67	61
J ACCOUNT ECON	77	75	44	66	86	38	62
J COMP ECON	64	65	84	49	67	57	63
REG SCI URBAN ECON	62	57	72	60	66	65	63
J MATH ECON	80	73	50	58	69	77	67
INT J GAME THEORY	83	79	55	51	65	78	67
J POPUL ECON	53	69	60	69	83	88	69
ECON EDUC REV	61	76	68	83	60	73	70
WORLD ECON	71	56	65	88	64	80	70
APPL ECON	72	70	75	72	68	63	70
FED RESERVE BANK ST	70						70
ECON DEV CULT CHANGE	69	66	95	62	48	94	70
SOUTH ECON J	73	72	81	77	63	59	70
ECONOMET J	75	67					71
EXPLOR ECON HIST	55	82	74	57	93	85	73
ECONOMET REV	68	80					74
SOC CHOICE WELFARE	79	68	69	73	74	82	74
INT TAX PUBLIC FINAN	74	77	88	74	73	64	75
WELTWIRTSKH ARCH					79	72	75
REV INCOME WEALTH	81	84	62	78	77	76	76
OXFORD REV ECON POL	67	86	73	87	78	81	78
J REGUL ECON	109	105	37	98	102	61	80
REV IND ORGAN	106	88	67	84	87	58	80
LAND ECON	92	89	79	82	75	83	83
ECON TRANSIT	96	83	93	75	91	69	84
HEALTH ECON	76	90	82	76	84	100	84
J DEV STUD	95	87	77				86
ECOL ECON	86	64	97	110	72	96	86
J REAL ESTATE FINANC	97	106	78	68	104	74	87
ENVIRON RESOUR ECON	85	85	86	85	94	89	87
ENERG J	87	74	91	91	112	75	87
J JPN INT ECON	99	95	106	80	81	71	88
EMPIR ECON	89	91					90
MATH FINANC	110	107	92	102	71	84	93
WORLD BANK RES OBSER	88	98	89	118	80	111	96
SCOT J POLIT ECON	93	100	96	105	105	92	98
J INST THEOR ECON	108	116	71	101	107	97	99
ADV ECONOMETRICS				119	97	86	100
ECON HIST REV	84	136	123	71	98	104	100
J PROD ANAL	117	92	112	89	99	99	101
J ECON PSYCHOL	102	97	100	92	114	105	101
KYKLOS	114	96	127	95	85	102	102
INT J FORECASTING	103	120	107	94	106	87	102
J ECON SURV	82	78	108	109	124	126	103
J MACROECON	91	104	111	107	108	106	104
J HOUS ECON	122	148	87	86	90	112	105
J ECON GEOGR	100	137	76	100	126		106
MANCH SCH	94	110	104	122	109	98	106
J ECON	98	125	90	96	103	129	106
J REGIONAL SCI	115	99					107
REAL ESTATE ECON	126	134	83	99	120	90	107
INT REV LAW ECON	116	108	98	93	117	114	107
J POLICY ANAL MANAG	90	129					108
IND CORP CHANGE	135	121	120	79	95		108
RESOUR ENERGY ECON	111	112	101	103	113	109	108
AGR ECON-BLACKWELL	113	122	124	117	89	93	109
THEOR DECIS	119	102	103	111	101	122	109
QUANT FINANC	118	126	85	114			110
APPL ECON LETT	107	101	110	123	111	118	111
J RISK INSUR	140	127	94	116	96	115	114
FISC STUD	123	109	105	106	135	110	114
REV DEV ECON	120	113					116
CONTEMP ECON POLICY	121	111	129	115	134	95	117
J ECON EDUC	136	132	116	124	82	120	117
J AFR ECON	139	124	125	130	88	107	118
CHINA ECON REV	138	118	142	81	119	123	118
STUD NONLINEAR DYN E	143	117	113	112	131	101	119
J EVOL ECON	149	130	131	97	132	91	120
SMALL BUS ECON	132	94	138	104	128	130	120
ENERG ECON	105	93	122	144	129	138	120
POST-SOV GEOGR ECON					118	124	121
ECON PLAN						121	121
REV WORLD ECON	104	114	132	108	158		122
J TRANSP ECON POLICY	141	81	141	127	136	117	122
JPN ECON REV	128	123	115	113	127	127	122
ECON MODEL	112	131	114	125	125	137	124
ECON HUM BIOL	125						125
ECON REC	129	138	102	136	143	113	126
J POLICY MODEL	131	119	119	140	122	131	127
FINANZARCHIV	127						127
EUR REV AGRIC ECON	148	146	148	132	76	136	128
J AGR RESOUR ECON	145	143	128	128	100	132	128
JPN WORLD ECON	154	147	118	142	115	103	128
FOOD POLICY	142	149	143	121	92	139	129
QME-QUANT MARK ECON	130						130
INF ECON POLICY	159	152	99	120	133	128	130
CAMB J ECON	147	135	137	135	121	116	131
PAC ECON REV	152	115					132
OPEN ECON REV	124	142	109	146	147	134	133
POLIT EKON	202	185	165	171	168	32	134
JCMS-J COMMON MARK S	101	145	145	150			134
SPAN ECON REV	134						134
NEW ENGL ECON REV			121	165	153	108	135
CESIFO ECON STUD	137	133					135
ECONOMIST-NETHERLAND	144	157	117	137	130	140	137
J AGR ECON	155	153	144	134	123	125	138
EUROPE-ASIA STUD	205	103	155	90	164	155	140
ECON PHILOS	151	158	130	152	110	145	140
REV AGR ECON	133	155	146	133			141
PORT ECON J	157	128					142
DEFENCE PEACE ECON	164	140	136	162	116		142
AUST J AGR RESOUR EC	156	150	154	126	139	141	144
INSUR MATH ECON	158	163	126	138	142	142	144
J COMMON MARK STUD					145		145
J WORLD TRADE				129	150	161	146
ECON GEOGR	150	162	133	131	149	154	146
JAHRB NATL STAT	172	141	156	139	137	135	146
S AFR J ECON	146	160	139	154	140	147	147
GENEVA PAP R I THEOR			134	167			150
AM J ECON SOCIOL	165	159	160	141	138	146	151
B INDONES ECON STUD	163	144	163	159	141	144	152
J POST KEYNESIAN EC	191	170	147	158	144	119	153
DEV ECON	192	154	135	153	151	148	155
J ECON ISSUES	174	164	153	151	148	143	155
EMERG MARK FINANC TR	162	151	152	156			155
REV INT POLIT ECON	153	171	140	160	155	158	156
FEM ECON	175	161	164	155	152	133	156
ECON SOC	168	167	151	148	159	156	158
TRIMEST ECON	167	169	166	143	157	153	159
J POLICY REFORM	160						160
ECON DEV Q	197	139	162	170	154	149	161
J REAL ESTATE RES	161						161
EASTERN EUR ECON	179	179	149	164	160	151	163
EURASIAN GEOGR ECON			171	157	165	167	165
CAN J AGR ECON	166						166
TIJDSCHR ECON SOC GE	178	178	150	168	163	166	167
INDEP REV	169	165					167
HITOTSUB J ECON	182	182	169	169	156	150	168
POST-COMMUNIST ECON	189	166	157	166	171	160	168
POST-SOV AFF	203	174	167	145	162	165	168
FUTURES	188	177	161	171	161	159	169
DESARROLLO ECON	207	185	172	149	146	168	170
NEW POLIT ECON	187	183	159	161			172
WORK EMPLOY SOC	196	184	158	163	167	168	172
J MEDIA ECON	200	185	173	147	171	162	172
AUST ECON HIST REV	173						173
J FOREST ECON	177	172					174
EKON CAS	206	185	168	171	170	152	175
GENEVA RISK INS REV	171	180	174				175
J APPL ECON	170	181					175
REV ECON POLIT	184	168					176
AUST ECON REV	176						176
EKON SAMF TIDSKR	208	185	174	171	166	157	176
REV ETUD COMP EST-O	204	185	170	171	169	164	177
INVEST ECON-SPAIN	181	173					177
EUR J HIST ECON THOU	201	156					177
ASTIN BULL	180	176					178
HIST POLIT ECON	199					163	180
J AGRAR CHANGE	183						183
INT J TRANSP ECON	195	175					185
REV ECON APL-SPAIN	185						185
S AFR J ECON MANAG S	186						186
J ECON POLICY REFORM	190						190
HACIENDA PUBLICA ESP	193						193
INVEST ECON-MEX	194						194
TRANSFORM BUS ECON	208	185					196
CHINA WORLD ECON	198						198
Number of journals	209	191	175	175	172	169	###